Co oznacza wygrana Partii Pracy (Labour Party) dla Twoich finansów

Lider Partii Pracy, Keir Starmer, przedstawił program Labour Party, który może wpłynąć na Twoje finanse personalne oraz inwestycje. Poniżej przedstawiam kluczowe punkty tego manifestu.

Finanse i gospodarka

Partia Pracy przedstawia wizję wzrostu gospodarczego poprzez inwestycje w usługi publiczne i infrastrukturę, mając na uwadze nie podnoszenie podatków bezpośrednich, które dotykają większość pracujących obywateli.

Inwestycje w kluczowe sektory

Planowane zwiększenie finansowania NHS ma na celu poprawę dostępności i jakości opieki zdrowotnej. Dodatkowe środki mają być także przeznaczone na rozbudowę i dostępność opieki nad dziećmi, co może przyczynić się do lepszego wsparcia dla pracujących rodziców, a tym samym do wzrostu produktywności gospodarczej.

Uruchomienie Great British Energy, nowej państwowej firmy energetycznej, wskazuje na dążenie Partii Pracy do promowania zrównoważonego rozwoju i niezależności energetycznej. Inicjatywa ta ma na celu nie tylko zwiększenie udziału czystej energii w miksie energetycznym, ale także stworzenie nowych miejsc pracy i zabezpieczenie energetyczne kraju.

Jak Labour chce finansować te plany?

Źródła finansowania tych ambitnych planów obejmują zaostrzenie przepisów dotyczących unikania opodatkowania, zmiany w opodatkowaniu prywatnych szkół oraz wprowadzenie podatku od nieoczekiwanych zysków firm naftowych i gazowych (więcej na temat opodatkowania poniżej).

Propozycje te, według Labour Party, mają na celu nie tylko bezpośrednie poprawienie jakości życia obywateli, ale także długoterminowe pobudzenie gospodarki poprzez zwiększenie wydajności pracy i stymulowanie innowacji. Większe inwestycje publiczne przewidziane przez Partię Pracy mogą przyczynić się do wzrostu PKB oraz lepszej stabilności ekonomicznej.

Nowa blokada na zmiany finansowe

Partia Pracy proponuje wprowadzenie nowego zabezpieczenia w zarządzaniu finansami kraju, zwanego “fiskalną blokadą”. Jest to odpowiedź na problemy z przeszłości, kiedy to zmiany w budżecie były wprowadzane bez głębszej analizy ich długoterminowych skutków.

Czym jest fiskalna blokada?

To zasada, która miałaby zapewnić, że każda ważna decyzja dotycząca podatków czy wydatków rządowych będzie sprawdzana przez niezależną organizację, Office for Budget Responsibility (OBR). OBR to instytucja, która już teraz ocenia finanse państwa, ale nowe przepisy miałyby wzmocnić jej rolę.

Dlaczego Labour uważa to za ważne?

Celem jest unikanie pochopnych decyzji, które mogą negatywnie wpływać na gospodarkę. Partia Pracy chce, aby rządzący lepiej analizowali każdą zmianę, zanim wprowadzą ją w życie. Jest to reakcja na wcześniejsze sytuacje, kiedy to zmiany wprowadzane na szybko bez odpowiedniej analizy prowadziły do kryzysów.

Kontekst historyczny

‍Propozycja ta powstała po krytykowanej sytuacji z tzw. “mini budżetem” rządu Liz Truss, który przedstawiono bez prognoz od OBR, co przyczyniło się do niestabilności finansowej i politycznej. Partia Pracy twierdzi, że dzięki fiskalnej blokadzie takie sytuacje mogłyby być unikane w przyszłości.

Jak to wpłynie na gospodarkę?

Wprowadzenie fiskalnej blokady miałoby zwiększyć zaufanie obywateli i rynków do stabilności ekonomicznej Wielkiej Brytanii, ponieważ rządowe plany finansowe byłyby dokładniej sprawdzane.

Partia Pracy chce również ograniczyć liczbę znaczących zmian z finansach publicznych do jednego na rok, co pozwoliłoby obywatelom i firmom lepiej przygotować się na nadchodzące zmiany. To zwiększyłoby przewidywalność działań rządowych i mogłoby pomóc w stabilniejszym planowaniu finansowym.

Podatki

Partia Pracy przedstawiła również swoje plany dotyczące opodatkowania, które mogą mieć znaczący wpływ na finanse publiczne oraz portfele obywateli. W kontekście obietnic wyborczych, najważniejsze są zapowiedzi dotyczące niepodnoszenia podstawowych podatków oraz potencjalnych zmian w opodatkowaniu zysków kapitałowych.

Brak podwyżek dla podstawowych podatków

‍Partia Pracy zobowiązała się, że nie zwiększy stawek podatku dochodowego, VAT-u ani składek na ubezpieczenie społeczne. Jest to kluczowa obietnica mająca na celu ochronę dochodów pracujących osób przed dodatkowymi obciążeniami. Dzięki temu, obywatele nie powinni odczuć bezpośredniego wzrostu kosztów życia wynikającego z podwyżek tych podatków.

Potencjalne zmiany w podatku od zysków kapitałowych (CGT)

‍Partia Pracy nie wyklucza możliwości zmian w podatku od zysków kapitałowych, co jest ważnym sygnałem dla inwestorów i przedsiębiorców. Już od kilku lat mówi się, że wprowadzenie zmian w tym obszarze mogłoby zrównać stawki podatku od zysków kapitałowych z podatkami dochodowymi, co według analiz ekonomicznych, może przynieść znaczące przychody dla budżetu państwa – szacunkowo prawie £17 miliardów rocznie. Zmiana ta mogłaby dotknąć osób, które osiągają dochody z inwestycji, na przykład ze sprzedaży nieruchomości czy akcji.

Walka z unikaniem opodatkowania

W manifeście znalazły się również zapowiedzi dotyczące zaostrzenia walki z unikaniem opodatkowania, co ma na celu zwiększenie sprawiedliwości podatkowej i efektywniejsze zbieranie dochodów przez państwo. Te zmiany mogą obejmować ścisłe monitorowanie międzynarodowych przepływów finansowych i zamykanie luk prawnych, które umożliwiają firmom i zamożnym osobom unikanie płacenia podatków.

Podatek od nieoczekiwanych zysków

‍Partia zapowiedziała również wprowadzenie podatku od nieoczekiwanych zysków firm naftowych i gazowych. Jest to reakcja na sytuacje, gdzie duże korporacje uzyskują ogromne zyski w wyniku zmian rynkowych, często niezwiązanych z ich działaniami, jak np. wzrost cen surowców. Podatek ten miałby pomóc w finansowaniu publicznych wydatków bez dodatkowego obciążania konsumentów.

Podatki od prywatnych szkół i zmiany w opodatkowaniu szkół

‍Partia Pracy planuje zakończenie zwolnień podatkowych dla prywatnych szkół, co mogłoby prowadzić do wzrostu ich opłat, ale jednocześnie zwiększyłoby dochody budżetowe. Takie zmiany mają poprawić dostępność do edukacji.

Polityka mieszkaniowa

Partia Pracy przedstawia ambitne plany związane z rynkiem nieruchomości, które mają na celu zwiększenie dostępności domów oraz poprawę warunków życia.

Budowa nowych domów

‍Partia Pracy zamierza zbudować 1,5 miliona nowych domów w ciągu następnej kadencji parlamentarnej, co przekłada się na 300,000 domów rocznie. Jest to reakcja na rosnące zapotrzebowanie na mieszkania, zwłaszcza w obszarach miejskich, gdzie niedobór dostępnych domów podnosi ceny i czyni zakup domu niemożliwym dla wielu osób.

Zmiany w planowaniu i wykorzystanie “szarego pasa”

‍Partia obiecuje przyspieszyć proces planowania, co ma na celu szybsze zatwierdzanie i realizację projektów budowlanych. Planują także skupić się na wykorzystaniu tzw. “szarego pasa” – obszarów zielonych terenów niskiej jakości na obrzeżach miast, które mogą być przekształcone w tereny budowlane. Ma to pomóc w rozwiązaniu problemów z brakiem miejsca na nowe domy bez naruszania istniejących, bardziej wartościowych terenów zielonych.

Odbudowa celów mieszkaniowych dla władz lokalnych

‍Partia Pracy chce przywrócić obowiązek ustalania lokalnych celów mieszkaniowych, które zostały zniesione przez obecny rząd. To zobowiązanie lokalnych władz do planowania i realizacji budowy odpowiedniej liczby nowych domów może wesprzeć zwiększenie dostępności mieszkań.

Dodatkowe obciążenia dla zagranicznych nabywców

‍Partia proponuje nałożenie dodatkowego 1% podatku od zakupu nieruchomości przez inwestorów zagranicznych. Ma to na celu zniechęcenie spekulacji rynkowych i zabezpieczenie rynku mieszkaniowego dla krajowych kupujących.

Reforma prawa najmu i ochrona najemców

‍Partia planuje reformę regulacji sektora najmu, aby zapewnić lepszą ochronę praw najemców, w tym zakaz eksmisji bez podania przyczyny oraz możliwość kwestionowania nieuzasadnionych podwyżek czynszów. Partia Pracy dąży także do zwiększenia standardów energetycznych w domach wynajmowanych, co ma obniżyć rachunki za energię dla najemców i przyczynić się do realizacji celów środowiskowych.

Partia Pracy obiecuje wprowadzić nowe zasady dotyczące efektywności energetycznej wynajmowanych domów do roku 2030. Oznacza to, że wszystkie wynajmowane mieszkania będą musiały spełniać określone standardy, które mają na celu zmniejszenie zużycia energii.

Prawa pracowników

Partia Pracy planuje wprowadzić szereg zmian mających na celu poprawę warunków pracy i wzmocnienie praw pracowników w Wielkiej Brytanii.

Legislacja dotycząca praw pracowników

Labour Party zobowiązuje się do wprowadzenia nowego pakietu ustaw w ciągu pierwszych 100 dni od wygranych wyborów, mających na celu znaczące poprawienie praw pracowników. Środki te mają gwarantować podstawowe prawa od pierwszego dnia zatrudnienia, w tym prawo do płatnego urlopu chorobowego, urlopu rodzicielskiego, a także ochronę przed niesprawiedliwym zwolnieniem.

Zakaz umów “zero godzin”

‍Partia Pracy planuje zakazać tzw. umów na zero godzin, które nie gwarantują stałej liczby godzin pracy, a tym samym stałego dochodu dla pracownika. Takie umowy często stawiają pracowników w niepewnej sytuacji finansowej i są krytykowane za brak stabilności i bezpieczeństwa pracy.

Zakaz praktyki zwalniania i ponownego zatrudniania

‍To kolejne zobowiązanie Partii Pracy mające na celu eliminację praktyk, które pozwalają pracodawcom na zwalnianie pracowników, a następnie zatrudnianie ich ponownie na gorszych warunkach. Jest to praktyka często wykorzystywana do obniżania kosztów przez zmniejszanie wynagrodzeń lub pogarszanie warunków pracy.

Usunięcie dyskryminujących progów wiekowych z płacy minimalnej

‍Partia Pracy zamierza usunąć różnice w płacy minimalnej, które obecnie zależą od wieku pracownika. Wszyscy pracownicy, niezależnie od wieku, mieliby otrzymywać takie same stawki, co ma na celu zapewnienie równości i sprawiedliwości na rynku pracy.

Wzmocnienie roli związków zawodowych i negocjacje zbiorowe

‍Partia Pracy chce, aby związki zawodowe miały większe znaczenie w rozmowach o warunkach pracy. Uważają związki za ważnych sojuszników w negocjacjach, które pomagają pracownikom uzyskać lepsze warunki. Planują również zachęcać do częstszego korzystania z negocjacji zbiorowych, co oznacza, że pracownicy mogą razem dyskutować o swoich prawach i potrzebach, co ma im zapewnić lepszą ochronę.

Stopy procentowe

Partia Pracy, podobnie jak ich rywale polityczni, deklaruje dążenie do utrzymania niskich stóp bazowych. Niskie stopy procentowe mogą sprzyjać niższym kosztom kredytów, w tym hipotecznych, co z kolei stymuluje wydatki konsumpcyjne i inwestycje. W obietnicach Partii Pracy znajduje się zapewnienie, że ich polityka gospodarcza nie spowoduje wzrostu stóp procentowych, co jest prezentowane jako przeciwwaga do polityki proponowanej przez Konserwatystów.

Zależność stóp procentowych od polityki rządowej

‍Mimo że Bank Anglii jest instytucją niezależną od rządu i to on ustala poziom stóp procentowych, działania rządu mogą wpływać na te decyzje pośrednio. Przykładem może być polityka fiskalna i poziom zadłużenia publicznego, które wpływają na inflację oraz ogólną kondycję gospodarczą kraju, co z kolei może skłonić Bank Anglii do przemyślenia poziomu stóp procentowych.

Ryzyko związane z wyższym zadłużeniem rządowym

‍Wyższe wydatki rządowe, które nie są odpowiednio zbilansowane przychodami, mogą prowadzić do większego zadłużenia publicznego. Takie sytuacje zwykle prowadzą do wzrostu popytu w gospodarce, wyższej inflacji, co w efekcie może skłonić Bank Anglii do podniesienia stóp procentowych w celu ochłodzenia gospodarki. Partia Pracy w swoim manifeście podkreśla zobowiązanie do utrzymania rygorystycznej dyscypliny fiskalnej, aby uniknąć takich scenariuszy.

Przeciwdziałanie kryzysom zaufania

‍Kryzysy zaufania, takie jak te, które mogły wynikać z nieprzemyślanych decyzji budżetowych, mogą prowadzić do wzrostu rentowności obligacji rządowych, co z kolei wpływa na wyższe stopy procentowe na rynku. Partia Pracy obiecuje wprowadzenie środków takich jak blokada fiskalna, aby zapewnić, że każda większa zmiana w polityce fiskalnej będzie poprzedzona solidną analizą ekonomiczną, co ma na celu utrzymanie stabilności finansowej i zaufania inwestorów.

Długoterminowe skutki

‍Dążenie do niskich stóp procentowych może sprzyjać krótkoterminowemu wzrostowi gospodarczemu, ale wiąże się też z ryzykiem długoterminowych konsekwencji, takich jak nadmierne zadłużenie gospodarstw domowych czy przegrzewanie rynku nieruchomości. Partia Pracy wskazuje, że ich polityka będzie równoważyła te ryzyka poprzez odpowiedzialne zarządzanie finansami publicznymi i monitorowanie kondycji gospodarczej kraju.

Zapewnienie stabilności ekonomicznej

‍Partia zobowiązuje się do przestrzegania surowych limitów zadłużenia i deficytu, co ma na celu ograniczenie ryzyka gospodarczego wynikającego z nadmiernego wydatkowania rządowego. Poprzez utrzymanie dyscypliny budżetowej, Partia Pracy ma nadzieję utrzymać inflację na kontrolowanym poziomie, co jest kluczowym czynnikiem wpływającym na decyzje Banku Anglii dotyczące stóp procentowych.

Edukacja i świadomość finansowa

Dodatkowo, poprzez programy edukacyjne i informacyjne, Partia Pracy planuje zwiększyć świadomość finansową obywateli w zakresie wpływu stóp procentowych na ich finanse. Rozumienie tego, jak zmiany w stopach procentowych wpływają na kredyty hipoteczne, pożyczki czy oszczędności, może pomóc obywatelom w lepszym planowaniu ich finansów osobistych.

Ochrona przed skutkami zewnętrznymi

Partia Pracy również zobowiązuje się do monitorowania międzynarodowych czynników ekonomicznych, które mogą wpływać na stopy procentowe w Wielkiej Brytanii. W dzisiejszej globalizowanej gospodarce, czynniki takie jak zmiany w polityce monetarnej głównych gospodarek świata czy międzynarodowe kryzysy finansowe mogą mieć znaczący wpływ na lokalne stopy procentowe.

Zbalansowane podejście do polityki pieniężnej

‍Wszystkie te środki mają na celu zbalansowane podejście do polityki pieniężnej, które pozwoli na utrzymanie niskich stóp procentowych bez wprowadzania gospodarki w stan nadmiernej zależności od długu czy ryzyka inflacyjnego. Partia Pracy zdaje sobie sprawę, że tylko poprzez stabilne i przewidywalne warunki finansowe można osiągnąć trwały wzrost gospodarczy, który przyniesie korzyści wszystkim segmentom społeczeństwa.

Inwestycje w przemysł

Partia Pracy w swoim manifeście przedstawiła ambitne plany inwestycji w przemysł, mające na celu pobudzenie gospodarki, stworzenie nowych miejsc pracy oraz promowanie zrównoważonego rozwoju. Oto kluczowe punkty tych propozycji:

Krajowy fundusz majątkowy

‍Partia Pracy zamierza utworzyć krajowy fundusz majątkowy o wartości 7,3 miliarda funtów. Fundusz ten ma wspierać nową Radę Strategii Przemysłowej, która będzie nadzorować politykę przemysłową i koordynować inwestycje w kluczowych sektorach gospodarki.

Inwestycje w stal

‍2,5 miliarda funtów z funduszu zostanie przeznaczone na wsparcie przemysłu stalowego. Celem jest modernizacja i unowocześnienie zakładów produkcyjnych, co ma zwiększyć konkurencyjność brytyjskiego przemysłu stalowego na globalnym rynku oraz ochronić miejsca pracy w tym sektorze.

Nowe fabryki akumulatorów

‍1,5 miliarda funtów zostanie zainwestowane w budowę nowych fabryk akumulatorów, tzw. gigafabryk, które będą wspierać przemysł motoryzacyjny, szczególnie w kontekście rozwoju pojazdów elektrycznych. Inwestycja ta ma na celu przyspieszenie przejścia na ekologiczne technologie i zmniejszenie zależności od importu baterii.

Modernizacja portów i łańcuchów dostaw

‍1,8 miliarda funtów zostanie przeznaczone na modernizację portów oraz rozwój infrastruktury łańcuchów dostaw. Ulepszenia te mają zapewnić płynność i efektywność transportu towarów, co jest kluczowe dla wspierania eksportu oraz importu i ogólnej wydajności gospodarki.

Wychwytywanie dwutlenku węgla (carbon capture)i technologie wodorowe

‍Ostatnie 1,5 miliarda funtów zostanie zainwestowane w technologie związane z wychwytywaniem dwutlenku węgla oraz rozwój infrastruktury wodorowej. Inwestycje te mają na celu zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych, wspieranie transformacji energetycznej oraz promowanie zrównoważonego rozwoju przemysłu.

Promowanie inwestycji z funduszy emerytalnych

‍Partia Pracy planuje zwiększenie inwestycji w brytyjskie rynki poprzez zachęcanie funduszy emerytalnych do większego zaangażowania w projekty krajowe. Taki krok ma na celu mobilizację kapitału na potrzeby rozwoju infrastruktury i technologii, co przyczyni się do długoterminowego wzrostu gospodarczego.

Rozwój sztucznej inteligencji

‍Plany obejmują również usunięcie barier planistycznych w celu szybszego tworzenia nowych centrów danych, które będą wspierać rozwój sztucznej inteligencji. Inwestycje w AI mają potencjał transformacji wielu sektorów gospodarki, zwiększając produktywność i innowacyjność.

Przemysł stalowy, motoryzacyjny i energetyczny

‍Inwestycje te mają na celu nie tylko modernizację istniejącej infrastruktury, ale również wsparcie innowacji i rozwoju nowych technologii, które są kluczowe dla przyszłości przemysłu. Przykładem są inwestycje w stal, które mają zwiększyć jej produkcję i konkurencyjność na rynku globalnym, oraz inwestycje w motoryzację, które mają wspierać rozwój pojazdów elektrycznych i zrównoważonego transportu.