Rezydencja podatkowa osoby fizycznej

W ostatnim artykule omawialiśmy sprawę pana Michała, który chciał zatrudnić pracowników z Polski i myślał w związku z tym o założeniu spółki Ltd. Ponieważ pan Michał pracuje online i często podróżuje do Polski, chce być pewny, że ma właściwie ustaloną rezydencję podatkową. Interesuje go również kwestia rezydencji podatkowej firmy, która chciałby założyć.

Testy na rezydencję podatkową

Generalne zasady w Wielkiej Brytanii stanowią, że będąc rezydentem podatkowym w UK podatnik jest zobowiązany do płacenia podatków za dochody (Income Tax) oraz zyski kapitałowe (Capital Gains Tax) pochodzące ze wszystkich krajów. Osoba, która nie jest rezydentem podatkowym Zjednoczonego Królestwa płaci podatki w UK jedynie za dochody uzyskane na Wyspach w danym roku podatkowym.
Rezydencję podatkową ustala się za pomocą testów na rezydencję (Statutory Residency Tests – SRT). Są one bardzo szczegółowe i przygotowane tak, aby dostosować je do każdej potencjalnej życiowej sytuacji. Jak to w życiu, efekty bywają różne. Można mieć jedną rezydencję, a można nie mieć jej wcale – gdyż i takie sytuacje się zdarzają, zwykle wtedy, kiedy ktoś dużo podróżuje i nigdzie nie posiada stałego miejsca zamieszkania. Można też być rezydentem podatkowym w UK oraz w innym kraju, zgodnie z przepisami podatkowymi tego kraju.

Ustalanie rezydencji według polskiego urzędu skarbowego

Jak już wspomnieliśmy, konstrukcja brytyjskich testów na rezydencję ma umożliwić ich dostosowanie do różnych życiowych sytuacji. Dla kontrastu, ustalanie rezydencji w wydaniu polskim ogranicza się w zasadzie do stwierdzenia, że: „Za osobę mającą miejsce zamieszkania w Polsce uważa się osobę fizyczną, która:
1) posiada na terytorium Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2) przebywa na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Należy podkreślić, że są to dwie niezależne przesłanki, nie muszą być spełnione łącznie. O zmianie miejsca zamieszkania (miejsca rezydencji) nie decyduje sam fakt długotrwałego przebywania za granicą.”
Rezydencję musi ustalić sam podatnik. Jeżeli zdaniem pracowników polskiego urzędu skarbowego rezydencja została ustalona błędnie, wówczas badaniu poddaje się wszelkie towarzyszące sprawie okoliczności: gdzie podatnik przebywa więcej dni w roku, gdzie ma miejsce stałego zamieszkania, gdzie jest miejsce jego pracy oraz gdzie znajduje się jego najbliższa rodzina.

MLI/UPO czyli Konwencja o unikaniu podwójnego opodatkowania i zapobieganiu uchylania się od opodatkowania 

Jak wspomnieliśmy wyżej, zdarza się czasem sytuacja, że ktoś może mieć więcej niż jedną rezydencję podatkową. Wówczas sprawy podatnika regulują umowy międzynarodowe. W przypadku Polski i Wielkiej Brytanii jest to Konwencja o unikaniu podwójnego opodatkowania. MLI czyli Multilateral Instrument to zbiór przepisów prawnych, z których dwa kraje mogą wybrać poszczególne postanowienia i wprowadzić je jako przepisy obowiązujące w stosunkach między nimi (co implikuje również dokonanie zmian w krajowych regulacjach prawnych obu krajów). Polska i Wielka Brytania podpisały taką umowę w 2006 roku. Genezą MLI jest zablokowanie agresywnych optymalizacji podatkowych, czyli uniemożliwienie unikania opodatkowania, ale również ma ona na celu zapobieganie sytuacji, w której podatnik dwóch krajów płaciłby podwójny podatek od tego samego dochodu. Na podstawie przedmiotowej umowy, będąc rezydentem podatkowym Wielkiej Brytanii, od zobowiązania podatkowego w UK zostaje odliczona kwota podatku zapłaconego w Polsce. Sprawia to, że opłaca się podatek tylko raz.

Z badania okoliczności życiowych pana Michała wynika, że jest on rezydentem podatkowym Wielkiej Brytanii – wprawdzie jeździ często do Polski, jednak nadal spędza w Zjednoczonym Królestwie większość roku podatkowego. Tu również znajduje się jego dom, praca i rodzina. A jak rozpatruje się rezydencję podatkową firmy Ltd? O tym w naszej następnej publikacji.