Nie-emeryci – nowa postać aktywności zawodowej
Z najnowszych danych Narodowego Biura Statystycznego (Office for National Statistics – ONS), wynika, że coraz więcej osób zamiast przechodzić na emeryturę, ogranicza swoje godziny pracy, ale pozostaje aktywna zawodowo. Dotyczy to zwłaszcza kadry kierowniczej.
Zebrane dane dotyczą pracowników w wieku 50+.
Badanie poziomu aktywności zawodowej ludzi w tej grupie wiekowej wykazało, że w ciągu jednego roku wzrósł on wśród mężczyzn w wieku powyżej 65 roku życia aż o 8.5% (o 66,000 osób aktywnych zawodowo więcej w stosunku do lat poprzednich), oraz wśród kobiet w tym samym wieku o 6.8% (o 37,000 aktywnych zawodowo więcej w stosunku do lat poprzednich).
Wielu emerytów (ok 32%) ponadto rozważa, czy do pracy nie powrócić, lub też już ponownie pracuje.
Dlaczego pracownicy nie chcą odchodzić na emeryturę?
Najczęściej podawanym powodem było poszukiwanie stymulacji psychicznej oraz społecznej, której w życiu pracownika zabrakło po odejściu z pracy. Drugim powodem były względy ekonomiczne, czyli po prostu potrzeba zapewnienia wystarczających dochodów wobec rosnących kosztów życia.
A zatem zamiast odejść na emeryturę, pracownicy proszą swoich pracodawców o mniejszą ilość godzin, lub też o ograniczenie swoich służbowych obowiązków w inny sposób, jednak nie chcą całkiem wypaść z rynku pracy.
Jakie są skutki tego, że pracownik nie chce odejść na emeryturę i jak należy wówczas postępować
Nie ma się czego bać – może mieć to bardzo pozytywny wpływ na dobrostan Twojej firmy. Martwić się należy odwrotną sytuacją, kiedy duży procent Twojej załogi odchodziłby na emeryturę, a firma nie byłaby na to odpowiednio przygotowana. Doświadczony pracownik to źródło cennych wskazówek dla młodszych członków załogi, którzy mogą wówczas korzystać z bogatego doświadczenia swoich starszych kolegów i rozwijać się przez to lepiej i szybciej. A zatem dla przedsiębiorstwa taki trend wcale nie jest szkodliwy, a wręcz przeciwnie – może wpłynąć na polepszenie wyników firmy. Stanie się tak jednak jedynie wtedy, kiedy zbudujesz w swojej firmie przyjazne środowisko.
Współpraca, a nie współzawodnictwo
Pracownik z wieloletnim stażem jest zwykle związany w jakiś sposób z wieloma osobami w firmie. Przygotowanie do jego odejścia na emeryturę nie powinno obejmować tylko samej sytuacji odejścia – należy budować właściwą politykę firmy przez dłuższy czas. Firma powinna zachęcać całą swoją załogę do dzielenia się swoją wiedzą na wielu różnych poziomach, ze szczególnym podkreśleniem korzyści, jakie przynosi możliwość korzystania z doświadczenia osób o najdłuższym stażu. Polityka przedsiębiorstwa powinna zachęcać do współpracy, a nie do współzawodnictwa, tak, aby starsi pracownicy nie widzieli w młodszych konkurencji, która myśli tylko o tym, żeby ich wygryźć, a młodsi nie postrzegali „weteranów” jako przeszkody blokujące im drogę do rozwoju i awansu.
Doceniaj doświadczone osoby w zespole
Jeżeli będziesz okazywać szacunek i uznanie swoim doświadczonym pracownikom, przekażesz ten model postępowania reszcie Twojej załogi. Okazywanie lekceważenia starszym pracownikom i faworyzowanie młodszych (często tylko dlatego, że są tańsi), może mieć zgubne skutki. Doświadczony pracownik zna swoich klientów, najbardziej efektywne rozwiązania oraz wydolność własnej firmy. Wie, co może przynieść przedsiębiorstwu zysk, a które rozwiązania są dla niego szkodliwe. Jednak obrażony przez niewłaściwe i krzywdzące traktowanie nie będzie dzielił się swoją wiedzą z nowym „narybkiem” i pozostawi Cię wraz z Twoją firmą na pastwę niesprawdzonych i ryzykownych działań, które mogą przynieść wiele strat.
Nowe zajęcia dla pracownika z długoletnim stażem
Wykorzystaj potencjał i doświadczenie starszych pracowników poprzez zaoferowanie im nowych obowiązków, na przykład prowadzenia firmowych szkoleń czy też stanowiska konsultanta. Takie alternatywne formy pracy mogą zostać przyjęte z wdzięcznością, bo chociaż mogą się wiązać z mniejszą wypłatą, oferują także mniejszy stres. Pomoże to nawiązać pozytywne międzywydziałowe kontakty oraz przygotuje cały zespół na czas faktycznego i całkowitego przejścia pracownika na emeryturę. Nagła zmiana personelu nigdy nie jest korzystna dla prowadzenia biznesu.
Orientuj się w przekroju wiekowym swojego zespołu i planuj uzupełnienia kadry
Aby wszystkie wyżej opisane działania przyniosły dobre efekty, musisz mieć zespół zróżnicowany wiekowo – jeżeli wszyscy Twoi pracownicy są w jednym, przedemerytalnym wieku – masz problem. Zadbaj, aby Twoi pracownicy znajdowali się w różnych grupach wiekowych, tak, aby młodsi mogli się stopniowo uczyć od starszych i byli w stanie przejąć ich obowiązki, kiedy nadejdzie na to pora.
Twoja rola jako pracodawcy
Nigdy nie okazuj starszym pracownikom lekceważenia ani nie sygnalizuj, że uważasz, iż przyszła pora, by odeszli. Przypominaj wszystkim, jak wiele można zyskać, ucząc się pracy z różnych perspektyw i stylów. Twoją rolą, jako pracodawcy, jest niedopuszczenie do powstania poczucia dyskryminacji, które mogą zacząć odczuwać starsi pracownicy, jeżeli w miejscu pracy panuje toksyczna atmosfera.
Budowanie przyjaznego dla wszystkich środowiska pracy może mieć wiele oblicz, poczynając od planowania pracowniczych wypadów z takim rozkładem zajęć, aby starsi pracownicy też mieli z niego przyjemność (starszy pracownik raczej się nie ucieszy z wyjazdu na weekend wspinaczkowy), na przydzielaniu oficjalnej roli mentora kończąc. Zależy to tylko od Ciebie.
Jeżeli nie jesteś pewny, co Twój pracownik chce robić, zapytaj go o plany na następne kilka lat (nie o to, czy jest już gotowy na emeryturę – to może zostać bardzo niekorzystnie zinterpretowane). Jeśli pracownik wyrazi chęć pozostania w przedsiębiorstwie na nieco innych zasadach, powinieneś indywidualnie zbadać przyczyny pojawienia się takiej prośby i dostosować się do potrzeb oraz oczekiwań konkretnej osoby. Jeżeli bowiem na przykład ktoś wraca do pracy, bo brakuje mu międzyludzkich interakcji, oferowanie mu pracy online tylko zwiększy jego poziom frustracji. Oczywiste jest, że najbardziej sprawdzi się wówczas w miejscu, gdzie będzie mógł być otoczony ludźmi.
Jako pracodawca, możesz pomóc swojemu pracownikowi w okresie tranzytu na emeryturę, a korzyść z tego będzie miał nie tylko pracownik, ale także inni Twoi pracownicy, a w efekcie cała firma.
Zalecamy zatem wykorzystanie okazji, jaką może okazać się chęć pracowników do stopniowego przechodzenia na emeryturę i wdrożenie w swojej firmie odpowiedniej polityki w tym zakresie. Realizacja przyjaznych dla pracownika, elastycznych planów pozwoli na stopniowe zmniejszanie liczby godzin pracy i zakresu obowiązków, przy jednoczesnym wspieraniu procesu ich przekazywania. Starsi pracownicy pozostaną zaangażowani, bo nadal będą pełnić ważną rolę w firmie; młodsi zyskają, bo będą mieli się od kogo uczyć. W przedsiębiorstwie będzie panowała przyjazna atmosfera współpracy, a poziom wydajności nie spadnie, a nawet może wzrosnąć.
