Szkocja – nowy budżet 2023/24

W dniu wczorajszym w godzinach popołudniowych został ogłoszony nowy budżet Szkocji na rok podatkowy 2023/24. Został ustalony na poziomie 56,5 mld funtów. Poniżej przedstawiamy najważniejsze zmiany.

Wzrost stawek podatkowych w Szkocji dla osób o wyższych dochodach

Najważniejsze zmiany w podatku dochodowym na rok podatkowy 2023-24:

• Kwota wolna od podatku dochodowego Personal allowance jest ustalana przez rząd brytyjski i wynosi 12,570 funtów. Jest obniżana o 1 funt za każde 2 funty zarobione powyżej kwoty 100,000 a 124,140 funtów;
• Stawka początkowa: 12,570 do 14,732 funtów – 19%;
• Stawka podstawowa: 14,733 do £25,688 funtów – 20%.
• Stawka średnia (intermediate): 25,689 do 43,622 funtów – 21%;
• Stawka wyższa: 43,633 do 125,139 funtów – 42%;
• Stawka najwyższa (Top Rate): powyżej 125,140 funtów – 47% (poprzednio 150,000 funtów).

Płatników wyższej stawki (od 43,663 do 125,140 funtów) czeka podwyżka podatku z 41p do 42p na funcie, a płatników stawki najwyższej (powyżej 125,140 funtów) – do 47p na funcie (było 46p).

Ustalenie progu Top Rate na kwotę w wysokości 125,140 funtów jest zgodne z listopadową deklaracją kanclerza Jeremy'ego Hunta. Jednak próg dla wyższej stawki (41p na funcie) pozostanie zamrożony na poziomie 43,663 funtów, podczas gdy w innych częściach Wielkiej Brytanii kwota progowa wynosi 50,271 funtów.

Zmiany w szkockim podatku dochodowym a reszta UK

Jak widać, zmiany dotyczą jedynie płatników rozliczających się według dwóch najwyższych stawek. Jak to będzie wyglądało w praktyce?

Szkoci zarabiający mniej niż 27,850 funtów zapłacą w przyszłym roku podatkowym do £21.62 podatku mniej niż osoby z innych części UK.

Zarabiający 50,000 funtów w Szkocji zapłacą dodatkowo 63.38 funtów podatku w porównaniu z tym rokiem oraz 1,552 funtów rocznie więcej niż osoby z tą samą pensją zamieszkałe w innym miejscu w Wielkiej Brytanii.

Szkoccy podatnicy zarabiający 150,000 funtów zapłacą 2,432.08 funtów więcej w porównaniu z tym rokiem, i będzie to o 3,857 funtów więcej niż osoby o takich samych zarobkach mieszkający w innych częściach UK.

Szkocja ma w sumie około 2,5 miliona podatników, z czego około 362,000 znajduje się w wyższym przedziale stawek, podczas gdy kolejne 14,700 płaci najwyższą stawkę podatku dochodowego (dane zaczerpnięte z publikacji Instytutu Fraser of Allander).

Rząd Szkocji ustala samodzielnie stawki i progi podatku dochodowego, które mają zastosowanie do dochodów szkockich podatników z tytułu zatrudnienia, samozatrudnienia, emerytur i nieruchomości. Dochody z oszczędności i dywidend są opodatkowywane w ramach polityki podatkowej rządu brytyjskiego.

Większy podatek w Szkocji od zakupu drugiego domu

Podatek od zakupu drugiego domu, będącego częścią podatku od transakcji na gruntach i budynkach (Land and Buildings Transaction Tax) zostanie podniesiony z 4% do 6%.

Dodatkowe pieniądze dla szkockich samorządów lokalnych

W budżecie przewidziano około 500 mln funtów więcej dla samorządów lokalnych, chociaż rady samorządów prowadziły batalię, aby ta kwota była znacznie wyższa.

Więcej na opiekę publiczną i zasiłki w Szkocji

Ponad 13,7 miliarda funtów przeznaczy rząd dla NHS oraz 2 miliardy funtów na tworzenie i poprawę usług podstawowej opieki zdrowotnej. Przeznaczono także 1,7 miliarda funtów na opiekę społeczną i integrację. W sumie budżet na publiczną opiekę zdrowotną zwiększy się o 1 miliard funtów.

428 milionów funtów przeznaczono na podniesienie w kwietniu 2023 roku wszystkich zdecentralizowanych zasiłków o wrześniowy poziom wskaźnika inflacji cen konsumpcyjnych wynoszący 10,1%.

Szkocka wypłata na dziecko (The Scottish Child Payment) pozostanie na podwyższonym poziomie 25 funtów na dziecko tygodniowo.

20 mln funtów dostanie Fuel Insecurity Fund celem zapewnienia dostaw energii najuboższym gospodarstwom domowym. Kwota ta została uprzednio zarezerwowana na referendum w sprawie niepodległości Szkocji, ale wobec niedawnego wyroku Sądu Najwyższego, który orzekł, że szkocki rząd nie ma uprawnień do przeprowadzenia głosowania bez formalnej zgody Westminsteru, zostaną wykorzystane na energetyczną pomoc dla osób zagrożonych ubóstwem energetycznym.

Trudny rok przed mieszkańcami Wielkiej Brytanii

Wiceminister John Swinney mówił o presji na finanse publiczne, wywieranej przez rząd brytyjski, która mocno wpływa na obecną politykę budżetową Szkocji. Zapowiedział, że realizacja rządowych planów w tych warunkach zajmie więcej czasu, niż początkowo zakładano. Rosnące ceny środków produkcji i koszty energii oznaczają, że rząd nie będzie w stanie zrealizować tak wiele ze swojego budżetu kapitałowego, jak uważano to za możliwe jeszcze kilka miesięcy temu. Swinney oświadczył także, że ze względu na niepewne perspektywy inflacyjne i konieczność zawarcia niektórych umów płacowych na bieżący rok, polityka płacowa sektora publicznego (Public Sector Pay Policy) na lata 2023-24 nie zostanie teraz opublikowana.

Według słów wiceministra, decyzje budżetowe zostały podjęte w kontekście przewidywanego pogorszenia się sytuacji gospodarczej i prognoz Szkockiej Komisji Fiskalnej (Scottish Fiscal Commission). Biuro Odpowiedzialności Budżetowej (Office of Budget Responsibility) szacuje, że Wielka Brytania weszła w recesję, która potrwa ponad rok i spowoduje spadek PKB o 2%. Inflacja wynosi obecnie 10,7%, a stopy procentowe wzrosły już do 3,5%.

Przy realnych dochodach rozporządzalnych gospodarstw domowych spadających do poziomu z 2013 roku i niedoborach na rynku pracy prognozuje się stopniowy wzrost bezrobocia, które pod koniec 2024 r. ma osiągnąć szczyt na poziomie 4,7%.

Nowy budżet wzbudził oburzenie, zwłaszcza wśród członków Szkockiej Partii Konserwatywnej (Scottish Conservatives).

Szczegóły dotyczące nowego szkockiego budżetu znajdziesz tutaj.

Dla zainteresowanych – pod tym adresem można znaleźć przygotowany przez ekspertów komentarz dotyczący szkockiego budżetu.